Działania na rzecz poprawy jakości wody w Jeziorze Paprocańskim

Jezioro Paprocańskie to jedno z najchętniej odwiedzanych miejsc w Tychach. Aby zapewnić jego funkcjonalność i bezpieczeństwo, miasto realizuje szereg prac, które mają wpłynąć na poprawę stanu jakości wody.

Aktualnie zakończyły się prace związane z umocnieniem linii brzegowej na długości plaży wschodniej OW Paprocany. W ramach inwestycji wykonano szereg działań mających na celu zabezpieczenie brzegu jeziora oraz poprawę estetyki i funkcjonalności plaży. Wykonano m.in. mur oporowy o długości 34,34 m złożony z 136 żelbetowych pali, narzut kamienny od strony wody, a także niwelację i wzmocnienie dna jeziora. Całość uzupełniły nasadzenia roślinności wodnej na powierzchni około 150 m², co także wspomaga oczyszczanie wody poprzez naturalne procesy filtracyjne. W ramach przeprowadzonych prac na części plaży pojawił się nowy piasek z atestem higienicznym. Koszt tej inwestycji to 997 529,66 zł.

Równolegle miasto monitoruje stan wody w Jeziorze Paprocańskim oraz podejmuje szereg działań mających na celu poprawę jej jakości i zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańcom korzystającym z kąpieliska. - To nie jest łatwe zadanie, ale nie poddajemy się. Stawiamy na długofalowe, systemowe rozwiązania z myślą o mieszkańcach i środowisku – mówi Hanna Skoczylas, zastępczyni prezydenta Tychów ds. zrównoważonego rozwoju.

W tym roku zakupiono preparat CyanOxide, przeznaczony do zwalczania zakwitów sinic w zbiornikach wodnych. W tym sezonie kąpieliskowym preparat po raz pierwszy został zaaplikowany w czerwcu br. i jest podawany systematycznie (dwa razy w tygodniu) przez przeszkolonych pracowników MOSiR Tychy. Przed decyzją o jego zastosowaniu, w sierpniu 2024 roku przeprowadzono testy pilotażowe z firmą Hydroidea, która jako jedyna w Polsce współpracuje z prof. dr. hab. Ryszardem Chróstem – mikrobiologiem i twórcą opatentowanej technologii zwalczania sinic. Wówczas wykonano dwie aplikacje środka CyanOxide na powierzchni 1 ha kąpieliska. Sanepid potwierdził, że jakość wody uległa znacznej poprawie, dlatego zdecydowano się na zakup preparatu w tym sezonie. - Po analizie wielu metod i ofert różnych firm, zdecydowaliśmy się na zastosowanie preparatu CyanOxide, który zapobiega i kontroluje rozwój sinic w zbiornikach wodnych – dodaje Hanna Skoczylas.

Po uzyskanej rekomendacji oraz potwierdzeniu zasadności i bezpieczeństwa użycia środka zakupiono 1500 kg preparatu (1200 kg w postaci sypkiej, 300 kg w postaci saszetek). Koszt to 96 843,00 zł.

W tym roku zamontowało również membrany z półprzepuszczalnej geowłókniny przymocowane do pomostów. Pełnią one funkcję bariery ograniczającej napływ sinic z reszty jeziora oraz stanowią osłonę na pomoście, co dodatkowo chroni teren kąpieliska. Koszt montażu membran wyniósł 14 800 zł.

Zastosowanie preparatu CyanOxide nie eliminuje sinic całkowicie ani trwale – jego działanie jedynie ogranicza ich rozwój, dlatego miasto kontynuuje również działania z poprzednich lat. Uruchamiane są aeratory napowietrzające wodę, regularnie czyszczone są rowy zasilające jezioro, a jesienią koszona jest roślinność szuwarowa. Dodatkowo jezioro zarybiane jest narybkiem szuczpaka, by ograniczyć liczebność ryb planktonożernych. Miasto analizuje też nowe technologie oczyszczania. Należy jednak podkreślić, że żadna z dostępnych obecnie metod nie gwarantuje trwałych i w pełni skutecznych rezultatów.

W grudniu 2024 roku miasto zgłosiło się do udziału w projekcie badawczym „BIOMFILTER” realizowanym przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej pt. „Opracowanie modularnego filtra substancji biogenicznych do oczyszczania wód powierzchniowych z odzyskiem azotu i fosforu na cele rolnicze”. Celem projektu jest opracowanie filtra biologicznego do usuwania nadmiaru azotu i fosforu z wód – głównych czynników powodujących zakwity sinic.