Budżet miasta na 2024 rok uchwalony

Dochody w 2024 roku zaplanowano w kwocie 1.020 mln zł, zaś wydatki w kwocie 1.189 mln zł. Deficyt budżetu wyniesie 169 mln zł i zostanie pokryty planowanymi przychodami z kredytu z Europejskiego Banku Inwestycyjnego w kwocie 130 mln zł oraz wolnymi środkami i nadwyżkami z lat ubiegłych w kwocie 39 mln zł.

W planie rozchodów ujęto spłatę kredytów i pożyczek w łącznej kwocie 23 mln zł, która w całości zostanie sfinansowana przychodami z tytułu wolnych środków.

Dynamika dochodów i wydatków w latach 2020 – 2024

- Dochody ogółem zwiększają się w 2024 r. o 8% w stosunku do roku bieżącego. W wartościach bezwzględnych daje to kwotę prawie 80 mln zł i na pierwszy rzut oka - w stosunku do spadku w roku 2023 do 2022 o prawie 7% tj. o 69 mln zł - jest to wiadomość bardzo dobra - mówił podczas sesji Sławomir Mrugała, Naczelnik Wydziału Budżetu, a od 1 stycznia 2024 Skarbnik Miasta Tychy. - Natomiast nieco inaczej należy to ocenić nakładając na ten wykres dynamikę wydatków ogółem. Wydatki ogółem w 2024 r. rosną w stosunku do 2023 o 16% tj. o 164 mln zł z tego i wydatki bieżące i majątkowe rosną po 82 mln zł.

Wzrost wydatków bieżących spowodowany jest przede wszystkim:

• wzrostem środków zabezpieczonych na wynagrodzenia i pochodne co wynika przede wszystkim ze zwiększenia od 1 stycznia 2024 r. wynagrodzenia minimalnego o 18% tj. z kwoty 3.600zł do 4.242zł (a od lipca przyszłego roku do kwoty 4.300zł) oraz podwyżką wynagrodzeń nauczycieli od 1 stycznia o 12,3%,
• wzrostem cen dostarczanych mediów – przykładowo cena dostawy energii elektrycznej wzrosła o 32%, a odprowadzania ścieków o 28%,
• wzrostem dopłaty do komunikacji zbiorowej - składka do GZM rośne rok do roku o prawie 40% tj. o 15 mln zł,
• wzrostem cen zakupywanych materiałów i usług, co związane jest zarówno z wysoką inflacją oraz z omówionymi wcześniej przyczynami.

- Warty odnotowania jest też fakt, że na przestrzeni 5 lat przedstawionych na wykresie dochody rosną o 4% zaś wydatki o 22% - podkreślił Sławomir Mrugała.

Udział w podatku dochodowym od osób fizycznych

Dochody z udziału miasta w podatku PIT są filarem dochodów własnych każdej gminy. Na przestrzeni lat 2014 - 2019 wpływy te systematycznie rosły - średnio o 7,6% rocznie.

Na skutek pierwszych zmian podatkowych wprowadzonych w 2019 r. oraz lockdownu gospodarczego w roku 2020 dochody z tego tytułu po raz pierwszy od 2009 roku były niższe niż w roku poprzednim.

Kolejne zmiany podatkowe przeprowadzono w trakcie 2022 r. Polegały przede wszystkim na podwyższeniu kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł oraz obniżeniu stawki podatkowej PIT z 17% do 12%. Po ich wprowadzeniu widać drastyczne załamanie dochodów miasta z tego tytułu w 2023r.  Dodatkowo od roku 2022, kwota dochodów z tytułu udziału w PIT jest określana przez Ministerstwo Finansów na etapie opracowywania projektu ustawy budżetowej państwa. Kwota ta przez cały rok nie ulega zmianie, niezależnie od koniunktury gospodarczej, wzrostu wynagrodzeń i faktycznego wpływu tych środków na rachunek budżetu państwa. Ewentualna korekta rzeczywistej kwoty należnej miastu za dany rok budżetowy dokonuje się z dwuletnim opóźnieniem. I tak właśnie się stanie w 2024 r., w którym to w ramach zaplanowanych 277 mln zł 6 mln zł stanowi właśnie rozliczenie PIT za 2022 r.             

- W stosunku do 2023 r. dochody miasta z PIT w 2024 r. urosną aż o 40% jednak jeśliby je porównać do 2022 r. i uwzględnić jeszcze wspomniany wcześnie zwrot to ten wzrost na przestrzeni dwóch lat nie jest już tak imponujący i wynosi niespełna 8%. W tym czasie pensja minimalna urosła aż o 43% co wydatnie przełożyło się na wydatki bieżące miasta - mówił podczas prezentacji budżetu na 2024 rok. - Gdyby od 2020 r. zaprognozować wzrost dochodów z PITu na podstawie historycznych danych tj. o 7,6% rocznie, co jest założeniem dość ostrożnym przy ostatnich wzrostach wynagrodzeń, można by spodziewać się w przyszłym roku wpływów z tego tytułu na poziomie 340 mln zł, czyli o 63 mln zł więcej niż otrzymamy. Tyle realnie stracimy w przyszłym roku na „Polskim Ładzie”.  A w okresie 5 lat tj. 2020-2024 strata wynosi łącznie 274 mln zł. Nawet odliczając 72 mln zł dodatkowych wpływów z tytułu subwencji na uzupełnienie dochodów samorządów, które otrzymaliśmy w 2021r. i 2023r., strata ta wynosi ponad 200 mln zł.

Udział w podatku dochodowym od osób prawnych

Wpływy z podatku dochodowego od osób prawnych rosną w przyszłym roku o prawie 15% z poziomu 47 mln zł do poziomu 54 mln zł. Od 2022 r. obowiązują takie same zasady jak w przypadku PITu i z informacji otrzymanych od Ministerstwa Finansów w kwocie 54 mln zł na przyszły rok znajduje się 10 mln zł stanowiących rozliczenie za rok 2022.

- Upraszczając można powiedzieć, że rząd gospodarował naszymi środkami przez te dwa lata, zamiast przekazywać je nam na bieżąco w trakcie 2022 r. Gdy te 10 mln zł zdejmiemy z 2024 r. i dopiszemy do 2022 r. okaże się, że zarówno wzrost w roku bieżącym w stosunku do roku 2022 nie był jakiś szczególny (zaledwie 4%), a w 2024 r. mamy realny spadek w stosunku do roku 2023 o ponad 6% zamiast wzrostu o 15% - mówił Sławomir Mrugała.

Wpływy z podatków i opłat

Dochody z podatków i opłat na 2024 rok zaplanowano w kwocie 248 mln zł, czyli o 3% wyższej od tegorocznej. Jest to spowodowane przede wszystkim wzrostem wpływów z tytułu podatku od nieruchomości. Na rok 2024 zaplanowano go w wysokości 156 mln zł, czyli kwocie o 11 mln zł wyższej niż w roku bieżącym, co jest wynikiem zmiany stawek kwotowych podatku oraz zwiększenia ilości podatników podstawy opodatkowania.

Drugi rok z rzędu odnotowujemy spadek dochodów z pozostałych podatków i opłat. W szczególności wynika to z niżej zaplanowanych dochodów z podatku od czynności cywilnoprawnych, na które miasto nie ma wpływu. Nie bez znaczenie były tu wprowadzone przez rząd ulgi - chociażby całkowite zwolnienie z 2% PCC dla osób kupujących swoje pierwsze mieszkanie. Na 2024 r. zaplanowano z tego tytułu 8 mln zł w stosunku do 10 mln zł w 2023 r. i prawie 19 mln zł, które wpłynęły w 2022 r.

Wydatki ogółem w 2024 r. 

Na wydatki miasta przeznacza się kwotę 1.189 mln zł, z czego na wydatki bieżące 970 mln zł tj. 82% budżetu, a na wydatki majątkowe 219 mln zł tj. 18%.

Dochody i wydatki bieżące

Na przestrzeni ostatnich lat widać wyraźny spadek nadwyżki operacyjnej. Jest to wynik, z jednej strony, wprowadzonych w ostatnich latach zmian w systemie podatkowym, które ograniczyły dochody samorządów, z drugiej zaś strony wynika to ze znacznych wzrostów wydatków bieżących, będących pochodną wysokiej inflacji.

W roku 2018 osiągnięta przez miasto Tychy nadwyżka operacyjna wyniosła 100 mln zł, natomiast  w roku bieżącym mamy ją zaplanowaną w kwocie 12 mln zł i to tylko dzięki dodatkowym transferom z budżetu państwa, które trafiły do samorządów w postaci uzupełnienia subwencji ogólnej. W II półroczu br. otrzymaliśmy z tego tytułu 43 mln zł.

- Bez tej nadzwyczajnej finansowej kroplówki zakończylibyśmy rok z deficytem operacyjnym, natomiast część gmin miałaby nawet problemy z realizowaniem bieżących płatności takich jak wypłaty dla pracowników - podkreślił Sławomir Mrugała.

- Rok 2024 tak jak rok 2023 otwieramy deficytem operacyjnym. Wynosi on 12 mln zł i bez obecnie obiecywanych zmian w prawie nie ma co liczyć na uzyskanie nadwyżki operacyjnej. Jest to o tyle niepokojące, że to właśnie poziom nadwyżki operacyjnej stanowi o potencjale inwestycyjnym samorządu oraz o możliwości regulowania przez samorząd zobowiązań dłużnych wynikających z zaciągniętych pożyczek czy kredytów. Przypomnę, że do 2022 r. zakazane było uchwalanie i wykonywanie budżetów bez nadwyżki operacyjnej. Ustawodawca widząc pogarszającą się w ostatnich latach sytuację finansową jednostek samorządu terytorialnego odstąpił od tej zasady i pozwolił w latach 2023 – 2025 uchwalać budżety z deficytem operacyjnym w przypadku możliwości jego pokrycia wolnymi środkami z lat ubiegłych.

Wydatki bieżące w 2024 r. (w mln zł)

Największy udział w wydatkach bieżących tj. 46% stanowią środki przeznaczone na oświatę i wychowanie. W przyszłym roku na te zadania miasto przeznaczy 450 mln zł, tj. o 38 mln zł więcej niż w roku bieżącym. Udział miasta w finansowaniu tych zdań w przyszłym roku wyniesie 152 mln zł czyli o 7,4 mln zł więcej niż w roku obecnym. Nie zabezpieczono jednak w pełni szacowanych przez Miejskie Centrum Oświaty potrzeb na dotacje dla placówek niepublicznych co oznacza, że w trakcie 2024 r. trzeba będzie dodatkowo zabezpieczyć na te cele ok. 5 mln zł.

Poza oświatą największe wydatki bieżące w przyszłym roku zabezpieczono na:

• rodzinę, opiekę i politykę społeczną - 117 mln zł,

oraz

• szeroko rozumiany transport, czyli utrzymanie dróg i komunikację zbiorową - 101 mln zł.

Wydatki na remonty w latach 2021 - 2024 (w mln zł)

Łączna wartość remontów zaplanowanych w budżecie 2024 r. wynosi 24 mln zł i obejmuje głównie:

• remonty dróg – 13 mln zł,
• remonty placówek oświatowych – 2,7 mln zł,
• remonty kanalizacji deszczowej i potoków, rowów odwadniających i melioracyjnych – 2,0 mln zł.

Projekt budżetu zabezpiecza właściwe funkcjonowanie wszystkich obszarów działalności miasta.

Zarówno projekt budżetu jak i projekt w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej miasta otrzymały pozytywne opinie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Katowicach.

Wieloletnia Prognoza Finansowa

Wieloletnia Prognoza Finansowa sporządzona została na lata 2024 – 2038.

Przy opracowaniu prognozowanych wartości oparto się na wskaźnikach makroekonomicznych zawartych w dokumentach rządowych. Ze względu na długi horyzont czasowy prognozy oraz dużą trudność w planowaniu wynikającą z niepewności politycznej, prawnej i ekonomicznej podczas sesji Rady Miasta Tychy przedstawiono prezentację w zakresie dochodów i wydatków dotyczącą najbliższych 4 lat czyli do okresu 2024 – 2027.

Prognoza dochodów 2024 - 2027 (w mln zł)

Na 2024 r. zaplanowano dochody bieżące w kwocie 958 mln zł. W następnych latach założono ich wzrost uwzględniający prognozowane przez rząd podstawowe wartości, takie jak inflacja, wzrost PKB oraz wzrost płac. W dokumentach rządowych prognozowana na rok 2024 inflacja wynosi 6,6%, na 2025 r. 4,1%, na 2026 r. 3,1%, a w kolejnych latach spada do poziomu 2,5%. Wzrost gospodarczy w najbliższych 4 latach zaprognozowany jest na poziomie ok. 3%, natomiast wzrost płac ma wynieść od 5% do 7% rocznie.

Uwzględniając powyższe, dochody bieżące na 2025 r. zaplanowano w kwocie 1.034 mln zł (wzrost o 7,9%). W kwocie tej ujęto 25 mln zł subwencji rozwojowej.

- Tutaj należy zaznaczyć że nie mamy pewności czy ją w ogóle otrzymamy. Przypomnę, że tą nową subwencję mieliśmy otrzymać po raz pierwszy w 2023 r. jako rekompensatę za wprowadzone reformy podatkowe w ramach „Polskiego Ładu”, następnie rząd się z tego wycofał i obiecał ją od 2024 r. Na dzień dzisiejszy w projekcie ustawy okołobudżetowej na 2024 r. wprowadzono zapis, że w roku 2024 jst nie otrzymują części rozwojowej subwencji ogólnej - mówił Mrugała.

Na lata 2026 – 2027 dochody zaplanowano w kwotach 1.077 mln zł i 1.117 mln zł co odpowiednio daje 4,2% i 3,7% wzrostu.

W ramach dochodów majątkowych w latach 2024 – 2027 zaplanowano łącznie 117 mln zł, z czego kwota 96,4 mln zł to pozyskane na realizację zadań inwestycyjnych środki zewnętrzne. Największe z nich to:

1. środki z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych oraz Rządowego Programu Odbudowy Zabytków – obu działających w ramach Funduszu Przeciwdziałania COViD-19 - 65,4 mln zł
2. dotacje z budżetu państwa -20,8 mln zł
3. środki z Górnośląsko Zagłębiowskiej Metropolii - 5,2 mln zł
4. środki na realizację projektów unijnych - 3,0 mln zł
5. środki z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej - 2,0 mln zł

Środki zewnętrzne – pochodzące głównie z budżetu państwa – są ujęte jedynie w latach 2024 – 2025. W związku z kończącą się unijną perspektywą finansową na lata 2014-2020 praktycznie nie ma w prognozie środków unijnych. Będą one wprowadzane do planu niezwłocznie po otrzymaniu informacji o ich przyznaniu, czego można się spodziewać dopiero po informacji o odblokowaniu środków z KPO dla Polski.

Prognoza wydatków 2024 - 2027 (w mln zł)

W 2024 r. wartość planowanych wydatków wyniesie 1.189 mln zł, z czego wydatki majątkowe to 219 mln zł. W latach 2025 - 2027 kwota wydatków majątkowych spada do poziomu odpowiednio 98 mln zł, 37 mln zł i 36 mln zł co wynika przede wszystkim z braku wspomnianych wcześniej funduszy unijnych oraz malejącej możliwości ich finansowania środkami własnymi miasta. Przy takim planie dochodów własnych, poziom wydatków majątkowych w najbliższych latach uzależniony jest wyłącznie od pozyskanych środków zewnętrznych i to zarówno bezzwrotnych jak i zwrotnych, czyli pożyczek i kredytów.

Udział wydatków majątkowych w wydatkach ogółem systematycznie spada z 18% w 2024 r. do 3% w latach 2026 - 2027. W atach kiedy dostępne były środki unijne i niezmieniony system finansowania samorządów udział ten mieścił się w granicach 20-25%.

Dla wydatków bieżących zaplanowano coroczne wzrosty na poziomie zbliżonym do prognozowanej przez rząd inflacji.

Struktura wieloletnich przedsięwzięć majątkowych ujętych w WPF w latach 2024-2025

Wieloletni program przedsięwzięć majątkowych obejmuje okres dwóch kolejnych lat tj. lata 2024-2025. Ujęto w nim przede wszystkim inwestycje kontynuowane oraz zadania, dla których w latach wcześniejszych opracowano projekty, a które teraz wchodzą w fazę realizacji.

- Plan ten należy określić jako bardzo ambitny - planowane nakłady w okresie najbliższych 2 lat wynoszą bowiem prawie 300 mln zł, a warto zaznaczyć, że najprawdopodobniej ulegną one jeszcze zwiększeniu po wprowadzeniu środków unijnych z nowej perspektywy finansowej. Największe kwoty przeznaczymy na budowę i modernizację dróg - 151 mln zł, kulturę fizyczną - 43 mln zł oraz oświatę i wychowanie - 17 mln zł. Stanowi to 70% wszystkich nakładów majątkowych w latach 2024-2025 - mówił podczas prezentacji Wieloletniej Prognozy Finansowej Sławomir Mrugała.

 Największe inwestycje drogowe do realizacji w najbliższych latach to:

1. Przebudowa dwóch wiaduktów drogowych w ciągu drogi krajowej nr 44 - ul. Mikołowskiej – 64,6 mln zł.

Umowę z wykonawcą zadania realizowanego w trybie „projektuj i buduj” podpisano we wrześniu ubiegłego roku. Realizacja zadania już się rozpoczęła, a planowany termin zakończenia prac to listopad 2025 r.

Całkowita wartość zadania to prawie 65 mln zł, z czego 73% tj. 47,5 mln zł pochodzi z budżetu państwa ze środków Rządowego Funduszu Polski Ład. Pozostałe wydatki mają być sfinansowane kredytem z Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz środkami własnymi.

2. Rozbudowa ul. Lokalnej – 19,2 mln zł.

Umowę na realizację podpisano w listopadzie br. Termin zakończenia to listopad przyszłego roku. Łączny koszt inwestycji (razem z odszkodowaniami za nieruchomości przejęte pod rozbudowę drogi) wyniesie 21 mln zł, z czego 5 mln zł pochodzi z  subwencji ogólnej z budżetu państwa.

3. Budowa połączenia pieszo-rowerowego Tychów z Kobiórem – 12,6 mln zł.

W bieżącym roku zakończono prace projektowe. Realizacja planowana jest na przyszły rok. Całość wydatków – zarówno roboty drogowe jak i odszkodowania wynikające z decyzji ZRID - sfinansowana zostanie ze środków własnych.

4. Przebudowa ul. Grota Roweckiego na odcinku od al. Niepodległości do al. Jana Pawła II – 9,5 mln zł.

Do końca bieżącego roku mają zakończyć się prace projektowe, natomiast realizacja planowana jest na rok przyszły. Wydatki przyszłoroczne mają być sfinansowane środkami pochodzącymi z kredytu z EBI.

Znaczne środki planowane są na realizację kolejnych inwestycji drogowych tj.:

• rozbudowę:
  • Długiej na odcinku od ul. Wspólnej do S-1 – 7,4 mln zł,
  • Szkolnej na odcinku od ul. Wilczej do ul. Obywatelskiej – 6,4 mln zł,
  • Czarnej na odcinku od ul. Oświęcimskiej do ul. Zwierzynieckiej – 4,3 mln zł,
  • Jaroszowickiej na odcinku od rozwidlenia do ul. Długiej – 3,5 mln zł,
• budowę drogi bocznej ul. Browarowej 6-4 wraz z sięgaczami – 2,6 mln zł,

oraz dokończenie budowy ul. Piaskowej i Palmowej – 3,6 mln zł

Kolejną grupę zadań stanowią inwestycje z zakresu kultury fizycznej z łącznymi nakładami w wysokości 43 mln zł.

Największe środki – ponad 22 mln zł - przeznaczone zostaną na realizację II etapu budowy przystani sportów wodnych przy Jeziorze Paprocańskim (tzw. MARINY) , czyli budowę budynku dla klubów żeglarskich z częścią szkoleniową i magazynową, pomosty, ścieżki pieszo-jezdne i oświetlenie. Inwestycja już się rozpoczęła, planowany termin zakończenia robót to lipiec 2025r. Całość będzie kosztować 23,4 mln zł.

Kolejna inwestycja to budowa boiska przy ul. Edukacji. Realizacja zadania miała się rozpocząć już w tym roku, jednak ze względu na niewyłonienie wykonawcy w 4 kolejnych przetargach (złożone oferty przekraczały wysokość środków zabezpieczonych w budżecie) przesunięta została na przyszły rok. W celu ograniczenia kosztów planowana jest zmiana nawierzchni boiska z hybrydowej na trawiastą. Całkowity planowany koszt tego zadania to 12,4 mln zł, z czego 2 mln zł miasto pozyskało z Ministerstwa Sportu ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej.

Następne zadanie to budowa wodnego placu zabaw w Parku Jaworek . Taka jak w przypadku „MARINY” inwestycja już trwa. Planowany termin zakończenia robót to maj 2024r. Na przyszły rok zabezpieczono na ten cel 7,1 mln zł, a całość kosztować będzie 11 mln zł.

Następna grupa wydatków to inwestycje oświatowe i tutaj wśród najbardziej kapitałochłonnych zadań należy wymienić budowę boiska wielofunkcyjnego wraz z zadaszeniem o stałej konstrukcji przy Szkole Podstawowej nr 21 przy ul. Młodzieżowej. Zadanie, którego koszt to prawie 7 mln zł, jest planowane do realizacji w przyszłym roku. Realizacja nastąpi przy udziale środków z budżetu państwa w kwocie 2,6 mln zł.

Kolejnym zadaniem jest termomodernizacja i rozbudowa Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 3 przy ul. Cmentarnej. Zadanie, które jest już w fazie realizacji obejmuje budowę sali gimnastycznej z zapleczem, trzech sal lekcyjnych i łącznika. Wykonane zostanie również docieplenie budynku szkoły oraz wyposażenie nowego obiektu. Łącznie na ten cel w 2024 r. zabezpieczyliśmy kwotę 6,6 mln zł. Łączna wartość inwestycji to 11,5 mln zł, z czego 5 mln zł pochodzi ze środków Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych.

Z kolei na termomodernizację Przedszkola nr 14 przy ul. Cyganerii przeznaczono w przyszłym roku kwotę 2,2 mln zł. Projekt jest już gotowy. Ta inwestycja również planowana jest do sfinansowania ze środków zewnętrznych – 2 mln zł na ten cel pochodzić będzie ze środków z Rządowego Funduszu Polski Ład.

Na inwestycje w gospodarkę mieszkaniową zaplanowano w okresie prognozy łącznie 14 mln zł. Największą ich część tj. 10,9 mln zł przeznaczono na podwyższenie kapitału zakładowego dla spółki Tyskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o. o. z przeznaczeniem na budowę budynku mieszkalno-usługowego przy ul. Spacerowej. Za tą kwotę spółka wybuduje w latach 2024-2025 34 lokale mieszkalne i 2 lokale usługowe.

Inwestycje z zakresu kultury to przede wszystkim termomodernizacja i modernizacja budynku Teatru Małego przy ul. Hlonda wraz z przebudową strefy wejściowej i zagospodarowaniem terenu. To kolejne zadanie, na które miasto pozyskało dofinansowanie z Rządowego Funduszu Polski Ład. Całkowity koszt to prawie 26,5 mln zł, z czego środki rządowe to 21 mln zł. Tu również prace budowlane trwają. Planowany termin zakończenia realizacji wyznaczono na październik 2024 r., ale ze względu na duże zaawansowanie robót możliwe jest oddanie obiektu do użytkowania przed upływem tego okresu.   

Kolejne zadanie z zakresu kultury to renowacja poddasza zabytkowego kościoła pw. Ducha Świętego. Koszt tego zadania to 3,5 mln zł, z czego 3,4 mln zł to środki pozyskane z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Zadanie będzie realizowane przez Parafię Ducha Świętego, która otrzyma na ten cel dotację z budżetu miasta.

Zadania z zakresu ochrony zdrowia obejmują inwestycje prowadzone przez spółkę MEGREZ. Na ten cel planujemy przekazać do spółki w 2024 roku w formie podwyższenia kapitału zakładowego kwotę 6,3 mln zł.

Zabezpieczone środki zostaną przeznaczone na dokończenie przebudowy i remontu oraz wyposażenie Oddziału Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej oraz Oddziału Chirurgii Rekonstrukcyjnej Narządu Ruchu, zlokalizowanego na V piętrze bloku łóżkowego (łącznie z przebudową pomieszczeń na VI p. i ich wyposażeniem) wraz z modernizacją instalacji wewnętrznej centralnego ogrzewania budynków bloku łóżkowego i leczniczego. Na ten cel z budżetu miasta Tychy w latach 2021-2024 łącznie przeznaczyliśmy prawie 24 mln zł.

Potrzeby szpitala są oczywiście dużo większe, kolejne inwestycje czekają na realizację – w przypadku pozyskania środków zewnętrznych na ich sfinansowanie będziemy rozważać możliwości dofinansowania tych zadań z budżetu miasta. 

Wśród pozostałych zadań ujętych w wykazie przedsięwzięć wieloletnich znalazły się m.in.:

• przebudowa Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej w Bieruniu – 18,2 mln zł – zadanie w latach 2024-2025 w całości finansowane z dotacji z budżetu państwa,
• rozbudowa Cmentarza Komunalnego przy ul. Barwnej – 5 mln zł w 2024 roku,
• termomodernizacja i modernizacja przez MZBM budynku usługowego przy al. Bielskiej 128 – 3,1 mln zł w 2024r., w tym 2 mln zł z Rządowego Funduszu Polski Ład,
• adaptacja budynku przy ul. Hierowskiego na potrzeby nowego żłobka – 2,8 mln zł w latach 2024-2025, w tym 2 mln zł to środki z KPO i budżetu państwa.

Zadłużenie miasta Tychy i jego spłata w latach 2024 – 2027 

W całym okresie prognozy zaplanowano nowe zadłużenie tylko z jednego źródła, będzie to kredyt z Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Umowę na kwotę 200 mln zł miasto podpisało w br., środki uruchamiane będą w latach 2024 – 2026 i przeznaczone na sfinansowanie części planowanych na te lata inwestycji.

Spłatę zaciągniętych oraz planowanych do zaciągnięcia zobowiązań założono do 2038 r. Na koszty obsługi zadłużenia tj. na spłatę rat kapitałowych wraz z odsetkami w 2024 r. zaplanowano 34 mln zł. W latach 2025 – 2026 kwota ta będzie rosła do poziomu 53 mln zł, a następnie będzie spadać do poziomu 5 mln zł w ostatnim roku prognozy tj. w 2038 r.

Wskaźnik obsługi zadłużenia w latach 2024 – 2030 

Obowiązujący wskaźnik obsługi zadłużenia wyliczany jest indywidualnie dla każdej jednostki samorządu terytorialnego, w przypadku naszego miasta na podstawie osiąganego w poprzednich 7 latach poziomu nadwyżki operacyjnej tj. wysokości dochodów bieżących jakie pozostają miastu po zrealizowaniu wydatków bieżących.

- Zmiany podatkowe związane z Polskim Ładem spowodowały poważną wyrwę w dochodach bieżących, co w kontekście dużych wzrostów wydatków bieżących spowodowanych wzrostem płacy minimalnej czy galopującą inflacją wpłynęło na znaczny spadek nadwyżki operacyjnej miasta. Przekłada się to na maksymalny wskaźnik obsługi zadłużenia.

W latach 2024 – 2030 spadnie on z poziomu 13,8% do poziomu 5,8%. Na lata 2024 – 2025 bazą naliczenia dla tego wskaźnika są w większości lata przed wprowadzeniem zmian podatkowych stąd jego stosunkowo wysoka wartość. Im więcej lat po wprowadzeniu zmian podatkowych uwzględniamy przy wyliczeniu tego wskaźnika tym coraz gorsze są jego wartości.

Jest to sytuacja o tyle niepokojąca, że jakiekolwiek kolejne obniżenie dochodów własnych miasta może doprowadzić do braku możliwości uchwalenia budżetów w kolejnych latach bez drastycznych cieć w wydatkach bieżących celem spełnienia przez miasto ustawowych wymogów - mówił Mrugała.

Pomimo tych negatywnych tendencji miasto w całym okresie prognozy mieści się w limitach – najtrudniejsze lata to 2027 – 2030 gdzie indywidualny wskaźnik zadłużenia oscyluje w granicach 60% dopuszczalnego poziomu.

- To co Państwu przedstawiłem jest oczywiście prognozą na tu i teraz. Mając na względzie dynamiczną sytuację polityczno – gospodarczą oraz kolejne zapowiadane zmiany w przepisach prawa sytuacja finansowa miasta może w znaczący sposób odbiegać w rzeczywistości od dzisiejszych założeń - podsumował swoje wystąpienie Sławomir Mrugała.