Tyskie Żywioły 2019
Festiwal edukacji ekologicznej „Tyskie Żywioły” – 8 czerwca, na Dzikiej Plaży w Paprocanach.
Tyskie Żywioły” 2019 poświęcone są w głównej mierze przyrodzie, a ściślej - relacjom człowieka z przyrodą w dobie kryzysu klimatycznego. W ramach stanowisk festiwalowych, pochylimy się nad koniecznością ograniczania odpadów (filozofią zero-waste, less-waste), nad niską emisją i naszym wpływem na jakość powietrza oraz nad zasobami wody – bardzo niskimi w Polsce na tle Europy (1600 m3/mieszkańca rocznie – w Polsce, a 4560 m3/mieszkańca – w Europie). Na chwilę zatrzymamy się również na czwartym żywiole – ogniu – w wymiarze symbolicznym – przy wielkim ognisku z opowieścią słowiańską, którą poprowadzi dla nas Anna Kura z Muzeum Miejskiego. Ognisko zakończy imprezę.
Festiwal dostarczy rozrywki i wartościowej wiedzy dzieciom i dorosłym. Stworzy również przestrzeń dla dzielenia się przemyśleniami, opiniami i pomysłami na temat działań, które należy podejmować w w czasie wielkich zmian przyrodniczych i klimatycznych, w których żyjemy obecnie. Taką możliwość stworzy dyskusja w formule open space „Moje miasto w obliczu zmian klimatu”, którą poprowadzi dla nas profesor nauk biologicznych - Piotr Skubała. Zapraszamy na nią wszystkich mieszkańców, dla których jest to ważny temat. Spotkanie będzie miejscem, gdzie będziemy mogli się wypowiedzieć, ale również wysłuchać nawzajem i wspólnie stworzyć wielkoformatową „mapę” priorytetów dla zielonych Tychów, w których chcemy (i da się) żyć.
Na część zajęć warsztatowych, ze względu na ograniczona liczbę miejsc, obowiązywać będą zapisy*. Szczegóły – poniżej:
UWAGA: udział w warsztatach, zajęciach i spotkaniach organizowanych w ramach festiwalu jest tożsamy z akceptacją REGULAMINU FESTIWALU
GIMNASTYKA SŁOWIAŃSKA DLA KOBIET | 
10:00 - 12:00
Warsztaty (Ja Słowianka) | Tylko dla kobiet
Gimnastyka słowiańska zakłada, że mocą kobiety jest siła i energia, którą emanuje. Przyjdź i naucz się je odnajdywać.
Zapraszamy tyszanki do intensywnego doświadczenia i poznania czym jest Gimnastyka Słowiańska dla Kobiet, sięgająca korzeniami kultury słowiańskiej. Gimnastyka od ponad tysiąca lat jest przekazywana przez Kobiety Wiedzy jako sposób na utrzymanie ciała i ducha w dobrym zdrowiu, w pełni sił i harmonii.
KILKA SŁÓW O GIMNASTYCE:
Gimnastyka Słowiańska dla Kobiet to system 27 ćwiczeń pielęgnujących kobiece ciało. Praktykując, stajemy się rozluźnione, silne i zdrowe poprzez uwolnienie napięć w obszarze miednicy i bioder, otwarcie klatki piersiowej, uniesienie piersi, wysmuklenie szyi (mówi się o ‘łabędziej szyi’), rozluźnienie stawów (szczególnie ramion oraz bioder) oraz ‘wyciągnięcie’ kręgosłupa. Jednym z ważnych elementów gimnastyki jest automasaż nadnerczy, gruczołów limfatycznych wokół piersi oraz grasicy, przez co znacząco redukuje poziom stresu, pełni rolę w prewencji raka piersi i wzmacnia system odpornościowy organizmu. Uczestniczki zapraszamy z karimatami lub kocami. Brak wolnych miejsc.
LEŚNA WYPRAWA RODZINNA | 10:00 - 12:00
WARSZTATY (Pracownia Edukacji Żywej) | dla całych rodzin
Wyprawa dla rodzin z dziećmi w wieku od 3 do 10 lat (starsze i młodsze rodzeństwo jest również mile widziane). Warsztaty będą zorganizowane w formie 2-godzinnej wędrówki po lesie w pobliżu paprocańskiej Dzikiej Plaży. Będzie to wspólne poszukiwanie śladów obecności zwierząt – legowisk sarny, buchtowisk dzików, drzew rozkutych przez dzięcioły, jadłodajni wiewiórek i wielu innych oraz obserwacja owadów mieszkających na korze drzew, pod liśćmi, w rozkładającym się drewnie. Wyprawa, podczas której uczestnicy poczują jak pachnie żywica, mech czy czarny bez, a przy okazji będą mogli posłuchać i poczuć w jaki sposób przyroda dostarcza człowiekowi zasoby niezbędne do życia – czyste powietrze, wodę, ziemię. Kto wie, jak jeszcze czeka nas przygoda? Warsztaty poprowadzą edukatorzy Pracowni Edukacji Żywej.
Brak wolnych miejsc.
SŁOWIAN POJMOWANIE NATURY | 12:00 - 13:30, 16:30 - 18:00
WARSZTATY Z MOTANKĄ (Anna Kura, Muzeum Miejskie) | dla rodzica z dzieckiem
Mitologie świata pełne są opowieści o magicznej mocy przyrody oraz o ponadzmysłowym kontakcie człowieka ze światem natury. Człowieka, którego życie uzależnione było od zmiennych pór roku i żywiołów. Człowieka, który ogromnym szacunkiem darzył ten świat, bo bez harmonijnego z nim współistnienia niemożliwe byłoby życie. Każdy niemal zna Zeusa, Apollo czy Atenę, Wenus, Jowisza i Neptuna, równie, jeśli nie bardziej popularni stali się Thor, Odyn czy Loki. Smutniejszy los spotkał bogów słowiańskich, gdyż zapiski o nich przetrwać nie mogły – dawni Słowianie nie posiadali własnego pisma. Są jednak poszlaki, ślady, wzmianki kronikarzy i wykopaliska, które pozwalają nam zajrzeć do niezwykłego panteonu wierzeń, bogów, bożków i stworzeń, boskich ulubieńców wśród fauny i flory.
Przybądźcie na spotkanie z przodkami Słowian, by w terapeutycznej niemal atmosferze motania motanek porozmawiać o pradawnych wierzeniach, wciąż żywych w zwyczajach ludowych, z których wywodzą się przecież właśnie laleczki mocy. Bo motanki to nie zwykłe gałganki, to lalki, które tworzy się w skupieniu, nadając im różnorodne zadania lub marzenia, które mogłyby pomóc spełnić. Ze skrawków materiału, które lalka sama podczas motania „wybiera” rękami motającej osoby. Zachęcamy do przejrzenia domowych zbiorów i przyniesienia znalezionych resztek i skrawków materiału, koralików, wstążeczek czy sznurków lub muliny. Brak miejsc.
LEŚNA RODZINNA GRA TERENOWA | 13:00 - 16:00
WARSZTATY (Pracownia Edukacji Żywej) | dla całych rodzin
Przeznaczona dla rodzin z dziećmi w wieku od 3 do 12 lat (starsze i młodsze rodzeństwo jest również mile widziane). Miejsce: las w pobliżu paprocańskiej Dzikiej Plaży. Tematycznie gra będzie związana z żywiołami: powietrza, wody i ziemi i będzie nawiązywała do kultury słowiańskiej. Uczestnicy będą mieli wiele okazji do poznawania przyrody, do odczuwania lasu wszystkimi zmysłami i do zabawy.
Czas trwania: 3 godziny (przejście trasy dla jednej rodziny – około 1-1,5 godziny).
Warsztaty poprowadzą edukatorzy Pracowni Edukacji Żywej.
Zapisy: gryterenowe.pez@gmail.com , w tytule: gra terenowa Tyskie Żywioły. W mailu prosimy o podanie wieku dziecka/dzieci (również towarzyszącego młodszego i starszego rodzeństwa) oraz numer telefonu. Szczegóły dotyczące miejsca zbiórki oraz godziny rozpoczęcia gry dla poszczególnych rodzin zostaną podane mailowo .
PŁÓCIENNY ZIELNIK | 11:00 - 11:45, 12:30 - 13:15, 14:00 - 14:45
WARSZTATY (Pan Tomasz) | dla rodzica z dzieckiem
W trakcie warsztatów, pobudzimy naszą wyobraźnię, tworząc wspólnie płócienne obrazy roślin. Uczestnicy będą poznawać i zbierać lokalną florę łąkową, obserwować przystosowania roślin do warunków siedliskowych oraz odwzorowywać kształt i kolory roślin. Powędrujemy wytyczoną ścieżką, poznając rośliny rosnącą na łące. Przyjrzymy się roślinom i krótko je omówimy. Z lupą kubkową w ręku, poobserwujemy organy roślin w powiększeniu. Czasem trafi się owad, który także będzie wymagać omówienia i obserwacji! Zbierzemy rośliny do wiklinowego kosza i za pomocą zaskakującego narzędzia stworzymy z nich obrazy na płótnie. Może uda nam się „udokumentować” całą łąkę, dokonując później podpisania wybitych roślin ich właściwymi nazwami? Sprawdzimy również wpływ ekstremalnych temperatur na przeżycie roślin (eksperyment obrazujący potęgę natury i zmian klimatycznych). To, co będzie efektem wspólnej warsztatowej pracy, zaskoczy wszystkich wizualnie i naukowo!
Prowadzenie: Pan Tomasz (Molecularium) - Ambasador Kosmiczny ESERO-Polska 2018/2019.
TROPAMI LEŚNIKA | 16:30 - 18:30
WARSZTATY (Nadleśnictwo Kobiór) | dla rodzica z dzieckiem
W ramach poszukiwania tropów leśnika, leśniczy zabierze chętnych na wędrówkę śladami kolejnych faz rozwojowych lasu w uęciu gospodarczym. Zobaczymy leśne przedszkole czyli uprawę, a następnie coraz starsze drzewostany aż do powierzchni z dorosłymi drzewami. Zaobserwujemy następstwo pokoleniowe drzewostanów i ciągłość lasu, jego trwanie mimo i dzięki działaniu żywiołów przyrody. Warsztaty prowadzone będą przez pracownika Lasów Państwowych (Nadleśnictwo Kobiór) i będą prezentacją "stanowiska" jego pracy. Ważna sprawa: dla udanej i bezpiecznej wyprawy potrzebny będzie odpowiedni strój; długie spodnie i zakryte ramiona oraz buty ponad kostkę, zabudowane. W rejonie, w którym będziemy się poruszać żyje sptsunkowo duża populacja żmii zygzakowatej. Zadbajmy o bezpieczeństwo swoje i swoich dzieci w ramach tej przygody. Liczba miejsc ograniczona! Obowiązują zapisy->.
Na stoisku Lasów Państwowych, edukatorzy będą prowadzili ponadto:
- zajęcia nt. żubrów i ptaków w pobliskich lasach (prelekcja, film, krzyżówki, quizy, puzzle)
- zajęcia plastyczne „ Malujemy na drewnie”
MANDALA ZIEMIA | 15:00 - 17:00
WARSZTATY (przedszkole Kolorowe Kredki) | dla dzieci
Mandala jest motywem artystycznym, gdzie jego tworzenie, a następnie niszczenie symbolizuje drogę transformacji układającego. Forma ta sprzyja refleksji nad własną relacją z przyrodą i otaczającym światem. W trakcie warsztatów, uczestnicy - dzieci w wieku przedszkolnym – pod okiem prowadzącej, będą miały okazję pobawić się z tą formą – swobodnie zaadoptowaną na potrzeby zabawy dzieci z przyrodą – układając i porządkując „zabałaganioną Ziemię”, z wykorzystaniem przygotowanych materiałów naturalnych takich jak: kora, mech, kamienie, pasek oraz odpadów, które my – ludzie wytwarzamy na co dzień. Układaniu mandali towarzyszyć będzie opowieść o naszym wpływie na przyrodę, klimat i naszej mocy odczyniania bałaganu ;) Liczba miejsc ograniczona! Obowiązują zapisy->
BUDOWA LEŚNEGO PLACU ZABAW | 11:00 - 15:00
WARSZTATY (architekt krajobrazu Marta Chrząszczyk) | dorośli (plus dzieci)
Wyobraź sobie ciepłe lato, wakacje, dziką plażę... Widzisz hamak między drzewami? Po co wyjeżdżać do ciepłych krajów? Mamy taką myśl, aby stworzyć takie miejsce na paprocańskiej Dzikiej Plaży. Lubimy to miejsce za jego naturalny i nieformalny charakter, dlatego w czasie festiwalu, specjaliści od leśnych placów zabaw, stworzą hamakowy plac - do wykorzystania już w czasie festiwalu i potem - przy każdej okazji i chęci zrelaksowania się wśród drzew. Stworzymy leśny plac zabaw wpisujący się w taki charakter, sprzyjający beztroskiemu spędzaniu czasu wolnego.
Dodatkowo, w ramach WARSZTATÓW OGRODNICZYCH, zasadzimy i wypleciemy TUNEL CZYSTEGO POWIETRZA. Prace rozpoczniemy od krótkiego szkolenia nt. żywej architektury ogrodowej, a następnie przystąpimy do pracy. Potrzebne liczne silne ręce, mniej lub bardziej wprawne w pracach ogrodniczych. Będziemy kopać doły w ziemi, sadzić 300 szt.(!) sadzonek wierzby (Salix viminalis), a potem wspólnie wyplatać tunel. Warunkiem przeprowadzenia warsztatów jest zgłoszenie udziału przez przynajmniej 10 osób. Są one przeznaczone głównie dla dorosłych, jednak starsze dzieci (12+) - mamy na to dowody - również mogą sobie dobrze radzić. Zapraszamy osoby lubiące tworzyć, budować. Liczba miejsc ograniczona! Obowiązują zapisy->
DŻWIĘKI BLISKIE NATURY | 13:00 - 14:00
KONCERT RELAKSACYJNY (Inny Czas) | dla rodziców z dziećmi
W dźwiękach natury i w zdrowych wibracjach uspokajasz myśli, rozluźniasz ciało, zrelaksujesz umysł, odzyskujesz kontakt ze sobą. W trakcie dwóch godzinnych koncertów Tyskie Żywioły zaproszą cię do innego czasu i wymiaru, w którym usłyszysz kamertony, dzwoneczki koshi i zaphiry, bęben oceaniczny, kij deszczowy, misy terapeutyczne, kalimbe, monokuranty, tank drum i wiele innych. Wśród drzew, na trawie, w bliskości do Natury i do siebie. Zapraszamy z kocami lub karimatami! Liczba miejsc wyczerpana!
SMOKI UCZĄ DZIECI NIE TYLKO SEGREGOWAĆ ŚMIECI | 10:00 - 14:00
ZABAWA EKOLOGICZNA | dla dzieci
Zabawa skierowana do dzieci w różnym wieku, o tematyce ekologicznej. Porozmawiamy, pomyślimy i wspólnie poszukamy rozwiązań na temat rosnącej ilości śmieci w naszym życiu i na temat innych problemów zatruwających przyrodę (powietrze, ziemię, wodę) i nasze życie. Zastanowimy się jak postępować, aby nie psuć sobie świata. Problemy poważne, ale będzie zabawnie. Warsztaty poprowadzi zgrany duet aktorów bielskiego teatru. Zapraszamy!
NIEZŁE ZIÓŁKA CZUJĄ MIĘTĘ | 10:00 - 15:00
WARSZTATY | dla rodzica z dzieckiem
Niezłe Ziółka to gospodarstwo edukacyjne z Mikołowa - ogrodnictwo z wieloletnią tradycją. Na terenie gospodarstwa ogrodniczego mieszkają również zwierzęta: owce, kozy, kury, kaczki, króliki, przepiórki, koty i pies. W Niezłych Ziółkach organizowane są zajęcia edukacyjne, których celem jest poznanie pracy ogrodnika i rolnika, świata roślin, upowszechnianie wiedzy na temat wsi, pochodzenia żywności, życia zwierząt hodowanych w gospodarstwie. Zagroda i Ogrodnictwo w ramach festiwalu zaprasza na warsztaty, podczas których posadzimy i poczujemy miętę, sprawdzimy swoje zmysły w trakcie konkursu, ale również poznamy tajniki pokrzywy i łatwo dostępnych ziół. Dowiemy się również o co chodzi z BIORÓŻNORODNOŚCIĄ i dlaczego jest nam niezbędna do życia również w mieście.
RATUJMY PSZCZOŁY | od 10:00
POKAZ PRZENOŚNEGO ULA (Grzegorz Wańczyk – Pasieka GUCIO – Mój Świat Pszczół) | dla każdego
Jak wielki wpływ mają pszczoły na środowisko naturalne jak i życie ludzi. Wciąż niewiele osób zdaje sobie sprawę ze znaczenia pszczół, dla przyrody i człowieka. Zagraża im tyle niebezpieczeństw od niewiedzy do chemii stosowanej przez rolników i sadowników. Warsztaty mają zwrócić uwagę na rolę pszczół w środowisku i zachęcić dzieci i młodzież do zaangażowania się w działania mające chronić te pożyteczne owady. Podczas spotkania opowiem w prosty sposób różne ciekawe procesy jakie wydarzają się podczas całego życia pszczoły jak i całych rodzin pszczelich - na przykład - Co pszczoły robią w zimie? Jak pszczoła rozpoznaje swój ul. Te i inne ciekawostki - podczas spotkania. Opowiemy również jak zastosować produkty pszczele w naszej codziennej diecie, aby żyć długo w dobrym samopoczuciu. Dobre wybory żywieniowe, jak i odpowiednie dbanie o środowisko naturalne mogą odsunąć od nas widmo chorób na długo. Warsztaty te pozwolą nam, lepiej zrozumieć świat pszczół i to, jak dużo im zawdzięczamy. Weźmiemy udział w degustacji miodu i poobserwujemy pszczoły w ulu pokazowym.
NOWE ŻYCIE RZECZY | od 10:00
STOISKO WYMIANY UBRAŃ, ZABAWEK, KWIATÓW (Park Interakcje) | dla każdego
Największym problem naszego świata jest tzw. konsumpcjonizm. Kupujemy ciągle, dużo, nawykowo, impulsywnie, rekompensująco, niepotrzebnie. Tym czasem, wolność leży w minimalizmie. Posiadanie wielu rzeczy nas ogranicza, przytłacza, powoduje niekończącą się pracę w kieracie dbania i utrzymywania wszystkiego co mamy. W ramach festiwalu tworzymy specjalne miejsce do ekspozycji, do którego można przynieść (sprawne i czyste!) rzeczy niepotrzebne w domu: ubrania, zabawki, kwiaty i wymienić się na to co nam się spodoba z rzeczy przyniesionych przez inne osoby.
ALE BOMBA! SIEJEMY ŁĄKĘ! | od 10:00
WARSZTATY (Park Interakcje) | dla rodzica z dzieckiem
Bomby nasienne ( z ang. seed bombs, seed balls) to bardzo stara technika siewu, stosowana już w starożytnym Egipcie, gdzie przy jej pomocy odnawiano pola uprawne po wylewach Nilu. W XX w. przypomniał o nich światu Japończyk Masanobu Fukuoka praktykujący naturalne ogrodnictwo. Dziś w wielu krajach na świecie stosuje się bomby nasienne, aby przywracać miejskie przestrzenie naturze. Stanowią dobry sposób na zazielenianie leżących odłogiem terenów, wspieranie bioróżnorodności i miłe spędzanie czasu w gronie osób, dla których przyroda w mieście jest ważna lub po prostu świetna zabawa dla rodziców z dziećmi i lekcja biologii. Dzięki nim, możemy wspomóc bioróżnorodność w naszym mieście, niezbędnej do przetrwania świata takiego jaki znamy, w tym: nas samych.
Bomby powinny zawierać nasiona rodzimych gatunków roślin, które przetrwają w danym miejscu bez żadnej pielęgnacji, a również nie zaburzą naturalnego porządku lokalnej przyrody. Może być to np. mieszanka nasion polskich kwiatów łąkowych. Naszym celem będzie stworzenie przestrzeni cieszącej oczy oraz przyjaznej dla ptaków, ssaków, owadów, w tym – zapylaczy. W trakcie warsztatów, poznamy tajniki tej metody, ulepimy kilka kul i ustalimy koordynaty miejsc potrzebujących zbombardowania. Warsztaty dla każdego. Zapraszamy!
EKO-GEOCACHING | CZAS DOWOLNY
GRA TERENOWA –trasa do przejścia samodzielnego, zgodnie z zasadami gry geocaching. | dla każdego
Zapraszamy do poszukiwania „skarbów”! Zabawa polega na eksplorowaniu miejsc i odnajdowaniu ukrytych skrytek zagadkami lub ciekawostkami. Liczy się spryt, przenikliwość, spostrzegawczość i pociąg do przygody ;) Niektóre miejsca wybrane przez chowających są trudno dostępne, mało znane, rzadko odwiedzane, ale warto je poznać i rozejrzeć się wśród otaczającej przyrody. Oprócz danych dotyczących lokalizacji (długość i szerokość geograficzna) w serwisie geocachingowym znajdziecie opis skrytki i wskazówki ułatwiające jej znalezienie. Na koniec – podzielcie się swoimi wrażeniami – jak bardzo zaskoczyły Was umieszczone informacje, a jak wiele z tego już wiedzieliście – w komentarzach wydarzenia Tyskie Żywioły na facebooku. Jak rozpocząć i skąd wyruszyć - dowiecie się w czasie festiwalu przy punkcie oznaczonym START.
Uwaga: udział w grze wymaga pobrania aplikacji Geocaching®, rejestracji i podania swojej lokalizacji.
ZIELONE SPRZĄTANIE | od 11:00
WARSZTATY (Park Interakcje) | dla rodzica z dzieckiem
Lubimy kiedy w domu jest czysto i pachnąco. Sklepowe półki uginają się od aromatycznych „wszystko-sprzątających” detergentów. Tym czasem używając ich regularnie, narażamy się na poważne skutki zdrowotne. Norwescy naukowcy ogłosili, że kilkuletnie stosowanie takich środków w naszych domach porównywalne jest do wypalania 20 papierosów dziennie! Dobra wiadomość jest taka, że istnieją naturalne środki - takie jak WODA ;) soda, cytryna, ocet, które posprzątają nam dom zdrowo i skutecznie, a jeśli lubimy pachnące wykończenie – wystarczy dodać naturalne olejki eteryczne. Największą pracą jest zawsze zmiana nawyków – to do wykonanie samodzielnie w domu, a w którą stronę – dowiemy się w trakcie warsztatów „Zielone sprzątanie”. Poznamy tu receptury, sposoby, pogadamy o wpływie chemii gospodarczej i plastikowych opakowań na ziemię, wodę, powietrze, na nas i nasze dzieci, razem wykonamy miksturę, którą będziemy mogli zabrać do domu. Na warsztatach będziemy łączyć, mieszać, rozmawiać i dobrze się bawić. Warsztaty dla każdego. Zapraszamy!
OZNACZAMY TYSKĄ PRZYRODĘ | od 11:00
WARSZTATY (Park Interakcje) | dla rodzica z dzieckiem
Dlaczego lubimy biegać, spacerować i jeździć na rowerze na łonie przyrody? Tak, to pytanie zawiera podpowiedź ;) Otaczająca nas przyroda powoduje, że czujemy się lepiej. Okazuje się, że oprócz najprostszych i najbardziej oczywistych usług jakie wykonuje dla nas zielone otoczenie, typu: wytwarzanie tlenu, pochłanianie CO2, karmienie (czy wiecie, że większość roślin dziko żyjących jest jadalna?), dba ono o nasze zdrowie psychiczne. Niektórzy naukowcy próbują już nawet pokazać tę zależność w liczbach (o ile dzieci dorastające w otoczeniu przyrody są zdrowsze psychicznie od pozostałych), ale my to czujemy bez badań. Jedną z przyczyn panoszącej się współcześnie depresji jest deficyt przyrody, na który cierpią szczególnie mieszkańcy miast. Nie zwracamy uwagi na otaczającą roślinność, coraz rzadziej potrafimy nazwać gatunki drzew, krzewów, kwiatów… Zatrzymajmy się na chwilę nad tym, razem z dziećmi – przygotujmy oryginalne tabliczki dla oznaczenia tej, tak ważnej dla nas przyrody. Po festiwalu, wykorzystamy je do stworzenia ścieżki edukacyjnej. Świetna zabawa – gwarantowana!
WPAKUJMY SIĘ W COŚ FAJNEGO | 11:30 - 14:00, 15:30 - 18:00
WARSZTATY (Balik Hand Made) | dorośli (plus dzieci)
W Tychach mieszkają wspaniali ludzie. Spotkanie z nimi może być prawdziwą inspiracją, ale też zastrzykiem pozytywnej energii. Taką osobą jest pani Basia – krawcowa, która postanowiła wspomóc nasz świat i nadawać drugie życie niepotrzebnym rzeczom, tkaninom. Szyje przepiękne torby, torebki wykorzystując materiały „z drugiej ręki”, a w ramach naszej miejskiej kampanii – woreczki z firan, które mają eliminować wszechobecne, śmiecące jednorazówki foliowe. Jej produkty będziemy mogli zdobyć w czasie festiwalu, ale to nie wszystko, bo pani Basia poprowadzi dla chętnych warsztaty szwalnicze, w trakcie których będzie można uszyć sobie z jej drobną pomocą torbę lub siateczkę. A przy okazji pogadać trochę o nadmiarze plastikowych odpadów, które towarzyszą codziennym zakupom i stworzyć alternatywną rzeczywistość dla nas samych – bez folii. Szyć będziemy z materiałów z odzysku. Satysfakcja – gwarantowana! No i mile spędzony czas.
#TRASHTAG CHALLENGE | 11:00
AKCJA (Tyski Zakład Usług Komunalnych) | dla każdego
Takie akcje znamy już dobrze. Tym razem chcemy zadbać o okolice Dzikiej Plaży i przygotować ją do sezonu, w którym sami będziemy korzystać z efektów naszej pracy. Wszyscy razem. Satysfakcja – gwarantowana. Sprzątanie wybranego rejonu, prowadzona przez tyszan, a przy okazji pracowników Tyskiego Zakładu Usług Komunalnych. Selfi na fejsa – we własnym zakresie ;)
MEDYTACJA Z PRZYRODĄ
PRZESTRZEŃ (do samodzielnego wykonania, będzie miejsce, wyposażenie i podpowiedzi) | dla każdego
Wśród zieleni odczuwamy spokój i harmonię. Mieszkając w mieście, często jesteśmy odcięci od dobroczynnego wpływu natury na nasz organizm. Kontakt z przyrodą jest tym czasem konieczny dla naszego zdrowia fizycznego, psychicznego, dla naszego dobrostanu i poczucia równowagi. W trakcie całego festiwalu będziemy mieli różne okazje do odzyskiwania kontaktu z przyrodą, równowagi, koncentracji i spokoju. Również w specjalnie stworzonym do tego celu miejscu między drzewami...
ROZMOWY O KLIMACIE | 12:30 - 13:30
MINI WYKŁAD W J. ANGIELSKIM! (David Oldroyd) | dorośli
“THINKING GLOBALLY ACTING LOCALLY”
Często słyszymy, że powinniśmy zmieniać codzienne nawyki i żyć bardziej ekologicznie. Segregować śmieci, a – co ważniejsze – minimalizować ich ilość, oszczędzać wodę, prąd, ograniczać jeżdżenie samochodem i zrezygnować z ogrzewania paliwami kopalnymi. Dodatkowo mniej kupować, a jeśli już – to robić to uważnie i świadomie. Czytać etykiety! Owszem, to wszystko jest bardzo ważne, bo naszymi działaniami, nawykami i decyzjami składamy się na generalny efekt, który coraz wyraźniej jest niebezpieczny dla nas, a przede wszystkim naszych dzieci. W ramach tego krótkiego wykładu, będziemy mogli posłuchać na jaki efekt globalny składamy się wszyscy i czy możemy coś z tym zrobić – jak działać lokalnie dla globalnego efektu. Zapraszamy do wysłuchania, a chętnych – do rozmowy – z naszym wyjątkowym gościem, tyszaninem od 20 lat, ale mówiącym wciąż w swoim rodzimym języku, edukatorem z misją.
dr David Oldroyd – Konsultant Edukacyjny i Trener Śląskiego Ogrodu Botanicznego, Centrum Edukacji Ekologicznej i Środowiskowej w Mikołowie, ekspert w obszarze zmian klimatycznych, promotor działań lokalnych na rzecz zrównoważonej przyszłości i globalnego ekosystemu.
DŻWIĘKI BLISKIE NATURY | 19:00 - 20:00
KONCERT RELAKSACYJNY (Inny Czas) | dla dorosłych (ew. starsze dzieci 12+)
W dźwiękach natury i w zdrowych wibracjach uspokajasz myśli, rozluźniasz ciało, zrelaksujesz umysł, odzyskujesz kontakt ze sobą. W trakcie wieczornego godzinnego koncertu, Tyskie Żywioły zaproszą cię do innego czasu i wymiaru, w którym usłyszysz kamertony, dzwoneczki koshi i zaphiry, bęben oceaniczny, kij deszczowy, misy terapeutyczne, kalimbe, monokuranty, tank drum i wiele innych. Wśród drzew, na trawie, w bliskości do Natury i do siebie. Liczba miejsc ograniczona! Obowiązują zapisy->
KOLOROWA PRZYRODA, CZYLI O BARWNIKACH W ŚWIECIE ROŚLIN | 15:00 - 17:00
WARSZTATY (Pracownia Edukacyjna "Paprocany") | rodzic z dzieckiem/dzieci starsze
Czy zastanawialiście się kiedykolwiek nad tym, dlaczego przyroda jest tak barwna? Kolory otaczają nas z każdej strony. Mają ogromne znaczenie i często stanowią tajny kod informacyjny dla zwierząt. Niekiedy prowokują, niekiedy sygnalizują niebezpieczeństwo, innym razem działają uspokajająco. Dlaczego jedne rośliny mają ogromne, wybarwione karminowo, wyzywające kwiaty, a kwiaty innych gatunków są niepozorne i zielone?. Dlaczego owoce mają często jasne i krzykliwe kolory? Dlaczego liście są zielone, owoce papryki czerwone, a borówki fioletowe?. Gdzie w roślinie zamknięte są te wszystkie kolory? I… dlaczego się ze sobą nie mieszają?
Na te i inne pytania odpowiemy na naszych warsztatach. Będziemy obserwować barwniki roślinne pod mikroskopem, wykonamy preparaty, aby sprawdzić, w którym miejscu w komórce się one znajdują. Spróbujemy przynajmniej chociaż troszkę rozszyfrować, dlaczego otacza nas tak wiele odcieni koloru zielonego.
ROZMOWY O KARMIENIU PIERSIĄ | 15:30 - 16:30
Czy wiecie, że mleko matki to najbardziej ekologiczny, produkowany lokalnie pokarm na świecie? Pochodzi z naturalnie odnawialnego źródła i zapewnia dziecku wszystkie składniki potrzebne do rozwoju przez pierwsze 6 miesięcy życia. Mleko matki jest przyjazne dla środowiska, bo nie wymaga pakowania, transportu i nie generuje odpadów. Jeśli karmisz wyłącznie piersią nie zużywasz energii na sterylizowanie butelek i przechowywanie oraz podgrzewanie mleka. W dodatku mleko mamy nie generuje zanieczyszczenia związanego z produkcją pokarmu oraz wyrzucaniem zużytych butelek, smoczków i puszek. O tych i innych korzyściach płynących z karmienia naturalnego będzie można porozmawiać w czasie festiwalu z Kasią Skowrońską, jedną z dwóch polskich liderek światowej organizacji promującej karmienie piersią - La Leche League.
ROZMOWY O KLIMACIE | 16:30 - 18:30
WARSZTATY OPEN SPACE (prof. Piotr Skubała) | dorośli
„MOJE MIASTO W OBLICZU ZMIAN KLIMATU”
To specjalny i wyjątkowy czas dla nas – tyszan. Będziemy mogli porozmawiać, posłuchać się nawzajem i wspólnie nakreślić co jest dla nas najważniejsze w tyskiej zielonej przestrzeni. Z naszej rozmowy powstanie notatka w MEGAskali, którą przekażemy do realizacji.
Nigdy w historii ludzkości nie byliśmy jako gatunek w takim momencie i miejscu. Nigdy jeszcze za naszej bytności na tej planecie nie staliśmy wobec takiego wyzwania. Ukazują się kolejne raporty naukowców, przedstawiające coraz bardziej dramatyczne scenariusze dotyczące sytuacji środowiskowej i zmian klimatu na planecie. Jeżeli nie podejmiemy skutecznych działań na rzecz zbudowania zrównoważonego społeczeństwa do 2030 roku, przyszłość ludzkiej egzystencji stanie pod znakiem zapytania. Naukowcy apelują do decydentów, a także wszystkich ludzi o podjęcie działań zmierzających do odwrócenia tych negatywnych trendów. Celem spotkania, które będzie poprowadzone w formule Open Space, jest opracowanie listy działań, które chcielibyśmy podjąć w naszym mieście w najbliższych latach, aby zapewnić sobie i bliskim, bezpieczne i szczęśliwe życie, w gwałtownie zmieniającym się świecie, który niesie ze sobą wiele niewiadomych. Na wstępie prowadzący zaproponuje bliższe przyjrzenie się kryzysowi środowiskowemu i zmianom klimatu i oceni, co nas czeka w najbliższej przyszłości. „Wkraczamy na planetarną terra incognita” (czas 15 minut). W trakcie debaty uczestnicy mogą wziąć udział w grze dydaktycznej pt. „ Najbardziej skuteczne sposoby ograniczenia zmian klimatycznych ”, która pozwoli uzmysłowić sobie, jakie zmiany wprowadzać w naszym życiu i w funkcjonowaniu miasta, aby jak najlepiej ograniczyć skutki zmian klimatu.
Prof. dr hab. Piotr Skubała – profesor nauk biologicznych, Katedra Ekologii, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Śląski, ekolog, akarolog (zajmuje się ekologią i systematyką roztoczy Oribatida), etyk środowiskowy, popularyzator nauki, edukator ekologiczny, działacz na rzecz ochrony przyrody; aktywista klimatyczny, „ethic expert” w Komisji Europejskiej w Brukseli (program HORIZON 2020), członek komisji ds. GMO i GMM przy Ministrze Środowiska, stały współpracownik miesięcznika „AURA. Ochrona środowiska” i miesięcznika „Dzikie Życie”, współorganizator Festiwalu Kultury Ekologicznej „Zielono Mi”, organizator i współprowadzący spotkania Klubu Myśli Ekologicznej.
ZRÓBMY SOBIE ZIELNIK | 17:00 - 19:00
WARSZTATY (Pracownia Edukacyjna "Paprocany") | rodzic z dzieckiem/dzieci starsze
Zapraszamy na praktyczne zajęcia z przygotowania zielnika. W trakcie ich trwania każdy uczestnik przygotuje swój arkusz zielnikowy. Opowiemy, w jaki sposób zbierać rośliny w terenie i jak je suszyć, aby nie traciły kolorów i nie pleśniały. Zobaczymy, jak wyglądają siatki botaniczne do suszenia roślin. Dowiemy się jak wysuszyć organy ”przestrzenne”, np. cebulę. Porozmawiamy o tym, jak oznaczyć daną roślinę. Nauczymy się jak należy przykleić roślinę „na paseczkach” oraz jak wypisać etykietę zielnikową. Zastanowimy się, dlaczego rośliny przechowuje się w herbariach?, czy taka forma dokumentacji w dzisiejszych, nowoczesnych czasach ma jeszcze sens i jakie ma to znaczenie dla zachowania bioróżnorodności. Opowiemy, dlaczego w nazewnictwie botanicznym stosuje się Język łaciński.
Do przygotowania naszych arkuszy wykorzystamy między innymi pospolite gatunki występujące na trawnikach w naszym mieście. Porozmawiamy o bioróżnorodności terenów zieleni miejskiej, dlaczego jej zachowanie jest dla nas ważne oraz o tym, dlaczego mniszek, to nie tylko chwast, a cenna roślina.
WIELKIE OGNISKO SŁOWIAŃSKIE | 20:00
Ognisko z opowieścią | dla każdego
Zwieńczenie festiwalu – ognisko z opowieścią słowiańską o zwyczajach związanych z ogniem i przesileniem letnim. Czwarty Żywioł, dotąd nie uwzględniany w festiwalu – ogień, tym razem będzie towarzyszył festiwalowej „baśni na dobranoc”. Warto zatrzymać się na chwilę i pomyśleć z czym nam się kojarzy. Otaczany kultem od czasów Słowian, pełnił ważną rolę w obrzędach. Przypisywano mu właściwości magiczne. Był i nadal jest ważnym symbolem, a niemal ucieleśnieniem więzi rodzinnej (ognisko domowe) lub rodowej. Kult ogniska łączył się również z kultem domowych bóstw czy demonów - wszystko to razem od dawna budzi głębokie zainteresowanie etnologów. Ogień jest również czynnikiem zmiany – unicestwiał to co stare i złe, zapowiadając pojawienie się nowego życia. Ogień rozpraszał mrok nocy łączonej ze śmiercią. Skorzystajmy z okazji wsłuchania się w opowieść, przy trzasku polan i magnetycznych płomieniach.
KINO PLENEROWE |
Projekcja filmów/bajek o tematyce proekologicznej. Szczegóły – wkrótce.
ZABAWY Z WODĄ - TYSKIE WODOCIĄGI | 10:00 - 18:00
RPWiK Tychy S.A. | dla dzieci
Dlaczego woda jest tak ważnym zasobem? Jak ją oszczędzać? I dlaczego warto pić wodę prosto z kranu? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań poznają mieszkańcy, którzy odwiedzą stanowisko RPWiK Tychy S.A., czyli „Tyskich Wodociągów”.
Edukacja poprzez zabawę i bezpośredni kontakt z żywiołem, jakim jest woda, to główny cel „Tyskich Wodociągów”, które również w tym roku pojawią się ze swoim stanowiskiem podczas festiwalu. Wykorzystywanie naturalnych materiałów i produktów, oszczędzanie wody oraz segregacja materiałów przeznaczonych do recyklingu, ma uświadamiać dzieci i uczyć je proekologicznych zachowań. Najmłodsi będą mogli dowiedzieć się skąd bierze się woda, jak woda trafia do ich kranów i dlaczego jest tak ważna dla środowiska. Oprócz tego, będą mogli spróbować czystej, smacznej i zdrowej tyskiej kranówki, która będzie podawana ze specjalnego saturatora. Wśród atrakcji przygotowanych przez „Tyskie Wodociągi” znajdą się również wodne doświadczenia, podczas których specjaliści zaprezentują eksperymenty, które przeniosą dzieci w magiczny świat wody. Dodatkowo, 9 Harcerska Drużyna Wodna „Konie Morskie”, będzie przekazywać szczególną wiedzę o świecie przyrody, a żeglarze z Klubu Żeglarskiego „Ziemowit” w Tychach, uatrakcyjnią stanowisko m.in. o naukę wiązania węzłów żeglarskich oraz wodne zabawy związane z wodowaniem ekologicznych statków, czy zakładaniem kamizelek ratowniczych na czas!
TYSKIE ŚNIADANIA | 10:00 - 13:00
Inicjatywa Tyska, strefa gastronomiczna | dla każdego
Tyskie śniadania to inicjatywa promująca zdrowy tryb życia. W konwencji "eko", "slowfood" łączą się ideowo z Tyskimi Żywiołami. W ten sobotni poranek, wyjątkowo znajdziecie je po drugiej stronie jeziora - na Dzikiej Plaży, na terenie festiwalu. Razem stworzymy przestrzeń relaksu i promocji dobrych dla nas wszystkich wartości. Przyjdźcie. Smacznego!
BEACH BAR DZIKA PLAŻA | 10:00 - 22:00
strefa gastronomiczna | dla każdego
Dobrze wszystkim znany punkt gastronomiczny w nieco nowej odsłonie, bo - w nawiązaniu do charakteru festiwalu - w zgodzie z otaczającą przyrodą. Znajdziemy tu coś do picia, do jedzenia, będą lody rzemieślnicze... A wszystko w eko-wydaniu, bez jednorazowych plastików. Mało tego! Dla festiwalowych gości, którzy przyjdą z WŁASNYM KUBKIEM, Beach Bar przygotuje specjalne rabaty. Dobre traktowanie naszego środowiska warto premiować!
Organizator: Urząd Miasta Tychy
Wydział Informacji, Promocji i Współpracy z Zagranicą,
al. Niepodległości 49, 43-100 Tychy
piętro IX pok. 915
Telefon: (32) 776 39 15
E-mail: tyskiezywioly@umtychy.pl