Na rok przed setną rocznicą śmierci Stefana Żeromskiego, twórcy i twórczynie sięgają do klasyki polskiego modernizmu po jedną z najbardziej kontrowersyjnych powieści tamtego okresu.
Pracując z samą konwencją melodramatu i ją dekonstruując, przyglądają się losom głównej bohaterki Ewy, traktując ją w sposób niejednostkowy i metaforyczny, a także konfrontując na scenie z męskimi bohaterami tej powieści. Realizatorki i realizatorzy podejmują próbę queerowo-feministycznego odczytania historii Ewy, starając się wykroczyć poza męskie spojrzenie zapisane w powieści Stefana Żeromskiego, a następnie utrwalone w filmowej adaptacji Waleriana Borowczyka. W centrum ich zainteresowania znajduje się uwikłanie bohaterki w zależności patriarchatu oraz to, jak na przestrzeni lat zmieniła się narracja wokół kobiet.
Twórcy pragną spojrzeć na kobiece ciało i seksualność w sposób podmiotowy, szukając sposobu na wyzwolenie ich z konwencji. Czy Ewa wygnana z raju za pierwszy grzech już zawsze musi być skazana na piekło?
Krakowska inscenizacja […] umiejętnie balansuje między melodramatycznym tonem a nawiasem umowności, emfazą a intymnym wyznaniem, zmysłowością scen erotycznych, oddanych przez dosłowność słów padających z offu i poetycki wymiar projekcji Martyny Miller, ale też eksplorowaniem relacji bohaterki z własnym ciałem. W potrójnej kreacji Staniec, Grąziowskiej i Gałkowskiej Ewa staje się rodzajem naczynia mieszczącym stereotypy związane z kobiecym grzechem – jest zatem naiwna, słaba, nadto uległa, skłonna do zła, interesowna, pożądliwa, pozbawiona etycznych zasad, wyrachowana. Zarazem na każdym etapie swojej historii wymyka się z tej klatki – poprzez dystans wobec melodramatycznych gestów na początku romansu (Staniec), przez sprzeciw aktorki wobec męskich demiurgów, reżyserów i autorów (Grąziowska), czy przez gest odzyskiwania ciała, noszącego ślady upływu czasu, przemijania (Gałkowska w przejmującym monologu), ale też przez przejęcie kontroli nad własną historią w finale.
Magda Piekarska, „Gazeta Wyborcza”
Obsada:
Szymon Czacki
Małgorzata Gałkowska
Magda Grąziowska
Stanisław Linowski
Filip Perkopwski
Przemysław Przestrzelski
Karolina Staniec
Twórcy:
Reżyseria: Wojtek Rodak
Scenariusz i dramaturgia: Iga Gańcarczyk
Scenografia i reżyseria świateł: Katarzyna Pawelec
Kostiumy: Marta Szypulska
Muzyka: Teoniki Rożynek
Choreografia: Alka Nauman
Video: Martyna Miller
Asystent reżysera: Jacek Niemiec
Asystentka kostiumografki: Sara Julia Pons
Inspicjent/sufler: Katarzyna Gaweł
Koordynatorka produkcji: Dorota Grzywacz-Kmieć
Koordynator produkcji z ramienia Teatru Małego w Tychach: Maciej Górski
Spektakl dla widzów dorosłych.
Tematy wrażliwe: aborcja, gwałt, praca seksualna, odwołania do seksu.
W spektaklu wykorzystywany jest dym. Na scenie pojawiają się lub są przedstawieni w inny sposób nadzy aktorzy.
fot. Maurycy Stankiewicz