W 1999 roku, dwa lata po powodzi tysiąclecia, zapada decyzja o budowie zbiornika przeciwpowodziowego w Raciborzu Dolnym. W niecce planowanej inwestycji znajduje się jednak założona w XIII wieku wieś Nieboczowy. Mieszkańcy najpierw bronią się przed wysiedleniem, a potem walczą o przeniesienie i odtworzenie wsi.
Opowieść pełna jest mało znanych i zaskakujących faktów, wszak nie mówiło się głośno o najazdach wojska i antyterrorystów, którzy w sukcesywnie opuszczanych domach urządzali (często prowadzone w nocy) ćwiczenia. Poruszająco brzmią opisy przeniesienia lokalnego cmentarza i związanych z tym ekshumacji. Szokuje postawa niektórych urzędników, dla których liczył się tylko cel, jakim było pozbycie się mieszkańców i rozpoczęcie budowy zbiornika. Zaskakuje również dystans i pokora z jaką mieszkańcy opowiadają o swojej dwudziestoletniej przeprawie do nowej ziemi obiecanej.
„Wykludzeni” to opowieść o bohaterskiej społeczności Nieboczowików, którzy zmuszeni są zbudować nie tylko domy, ale także swoje życie na nowo. Do powstającej wsi zabierają ze sobą wszystko, co tylko możliwe, nie zapominając o zmarłych przodkach, którzy są nieodłączną częścią ich historii.
Tekst powstał w ramach programu „Teatr na faktach”, organizowanego przez Instytut Grotowskiego we Wrocławiu. Autor Marcin Stachoń odbył szereg rozmów z mieszkańcami wsi Nieboczowy; na bazie tych wywiadów zbudowana została historia „Wykludzonych”.
Tekst: Marcin Stachoń
Reżyseria: Maciej Dziaczko, Marcin Stachoń
Wideo i dźwięk: Maciej Dziaczko, Jakub Maćkowiak, Marcin Stachoń
Obsada:
Alina Bachara
Maciej Dziaczko
Paulina Koniarska
Dawid Kozak
Magdalena Owczarek (głos z offu)
Wydarzenie realizuje Grupa Artystyczna Teatr T.C.R.