Używanie środków psychoaktywnych przez młodzież szkolną w mieście Tychy
W 2015 roku miasto Tychy sfinansowało realizację badania ilościowego pn.: „Używanie środków psychoaktywnych przez młodzież szkolną w mieście Tychy”. Badanie zostało przeprowadzone zgodnie z procedurą ESPAD („Europejskiego Programu Badań Ankietowych w Szkołach na temat Alkoholu i Narkomanii”).
Badaniami objęto 1320 uczniów z 12 tyskich gimnazjów oraz z 15 szkół ponadgimnazjalnych. Celem badania był przede wszystkim pomiar rozpowszechnienia używania substancji psychoaktywnych przez młodzież, ale również zbadanie opinii i postaw młodych osób wobec substancji legalnych, jak i nielegalnych.
Doświadczenia z alkoholem ma za sobą prawie 83,4% badanych. Odsetki uczniów, którzy choć raz spożywali alkohol rosną wraz z wiekiem i kolejnymi szczeblami edukacji. Większość badanych uczniów młodszych jak i starszych (ponad 80%) uważa, że łatwo lub bardzo łatwo byłoby im zdobyć alkohol, niezależnie od rodzaju, przy czym za najbardziej dostępne uznano piwo. Zarówno w roku 2007, 2011 jak i 2015 uczniowie najczęściej kupowali piwo. Picie mocnego alkoholu (wódki) zadeklarowało 14,3% uczniów.
Pośród tych, którzy pili już w swoim życiu alkohol, najliczniejsze grono stanowią osoby, które spożywały go w ciągu tygodnia poprzedzającego badanie, przy czym widoczna jest niemal dwukrotna różnica wielkości tego wskaźnika pomiędzy gimnazjalistami a uczniami szkół ponadgimnazjalnych. W ciągu tygodnia poprzedzającego badanie alkohol spożywało 42,30% uczniów a 16,60% nigdy nie spożywało alkoholu. W roku 2011 wyniki te wynosiły odpowiednio: 50% oraz 12 %. Oznacza to, że liczba uczniów spożywających alkohol zmniejszyła się o ok. 4,5 punktu procentowego. Zwiększył się natomiast odsetek uczniów, którzy ostatni raz pili rok temu lub dawniej (z 4 do 5,20%) oraz spożywających alkohol 15 do 30 dni przed dniem realizacji badania (z 9 do 11,40%). Brak doświadczeń z alkoholem częściej deklarują chłopcy, niezależnie od rodzaju szkoły, do której uczęszczają.
Chłopcy w gimnazjum najczęściej pierwszy raz próbowali piwa mając 15 lat (14,08%), dziewczęta natomiast rok wcześniej (15,13%). W stosunku do roku 2011 wiek inicjacji wśród chłopców wzrósł o rok, a dla dziewcząt pozostał bez zmian, a w porównaniu do roku 2007 wzrósł o co najmniej 2 lata dla chłopców oraz o co najmniej rok dla dziewcząt. Wśród młodzieży starszej, zarówno chłopcy jak i dziewczęta pierwsze piwo wypili mając 16 lat i więcej (odpowiednio 30,99% i 29,55%). Również z badań z roku 2011 wynika, że pierwszy kontakt z tym alkoholem uczniowie szkół ponadgimnazjalnych mieli będąc w tym wieku, z tym, że wśród dziewcząt równie często był to wiek lat 15. Natomiast w porównaniu do roku 2007, wiek pierwszego spożycia piwa wzrósł o co najmniej 3 lata. Znajomość przybliżonego wieku inicjacji pokazuje, kiedy należy obejmować uczniów programami/działaniami profilaktycznymi.
Stanu upicia się – choćby jeden raz – doświadczyło 57,9% badanych uczniów, a co czwarty badany pierwszy raz upił się mając 16 lat. Gimnazjaliści najczęściej pierwszy raz upijali się mając 15 lat (chłopcy - 16,16%, dziewczęta - 16,94%). Młodzież starsza natomiast rok później (chłopcy - 44, 56%, dziewczęta - 49, 58%).
Badania pokazują, że tak samo jak w roku 2011 najczęstszym miejscem spożywania alkoholu jest miejsce zamieszkania - obecnie co czwarty uczeń ostatni raz alkohol pił we własnym, a co piąty w cudzym domu. Prawie 12 % badanych zadeklarowało, że ostatni raz piło alkohol na ulicy, w parku lub w innym miejscu ogólnodostępnym (11,90%). Dziewczęta częściej niż chłopcy spożywały alkohol w domu (niezależnie czy własnym czy cudzym) oraz w pubie lub barze, natomiast chłopcy liczniej wybierali miejsca ogólnodostępne.